อาการและการรักษาของสัตว์ที่เสี่ยงเป็นโรคตับอ่อนอักเสบ

 โรคตับอ่อนอักเสบ (Pancreatitis) ในสัตว์เลี้ยงรู้เท่าทัน ดูแลได้ ป้องกันได้

โรคตับอ่อนอักเสบ (Pancreatitis) เป็นหนึ่งในโรคที่พบได้บ่อยในสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะในสุนัขและแมว เป็นภาวะที่เกิดจากการอักเสบของตับอ่อน ซึ่งอาจนำไปสู่การทำลายเนื้อเยื่อภายในอวัยวะเอง หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนและเป็นอันตรายถึงชีวิตได้😿

สาเหตุของโรคตับอ่อนอักเสบ
1) โรคนี้สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยอาหารที่มีไขมันสูง เช่น อาหารคน ของทอด ของมัน

2) การได้รับยาบางชนิด เช่น corticosteroids หรือยาขับปัสสาวะบางตัว

3) โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน โรคตับ โรคทางเดินน้ำดี

4) พันธุกรรม พบได้บ่อยในสุนัขบางพันธุ์ เช่น มินิเอเจอร์ชเนาเซอร์ และยอร์กเชียร์เทอร์เรียร์

อาการที่พบได้
1) อาเจียน เบื่ออาหาร

2) ปวดท้อง ซึม ไม่ร่าเริง

3) ถ่ายเหลว ท้องเสียมีไข้ อ่อนแรง

ในแมว อาการอาจไม่ชัดเจน เช่น กินน้อยลง นอนมากผิดปกติ

การวินิจฉัย
สัตวแพทย์จะทำการวินิจฉัยด้วยการตรวจร่างกายร่วมกับการตรวจเลือดเพื่อดูค่าที่เกี่ยวข้องกับตับอ่อน และอาจใช้การอัลตราซาวด์เพื่อยืนยันการอักเสบของตับอ่อน

วิธีการรักษา
1) ให้สารน้ำทางหลอดเลือด (IV fluid therapy) เพื่อรักษาสมดุลน้ำและอิเล็กโทรไลต์

2) ควบคุมอาการคลื่นไส้ อาเจียน ด้วยยา เช่น maropitant หรือ metoclopramideให้ยาแก้ปวด และยาลดการอักเสบ หากจำเป็น

3) งดอาหารชั่วคราว และให้อาหารสูตรพิเศษที่มีไขมันต่ำเมื่อสัตว์เริ่มกินได้

4) สเต็มเซลล์ (Stem Cell Therapy)กำลังได้รับความสนใจในวงการสัตวแพทย์ เนื่องจากมีคุณสมบัติในการฟื้นฟูเนื้อเยื่อและลดการอักเสบอย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในกรณีที่เป็นโรคเรื้อรังหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบเดิม

ประโยชน์ของการรักษาโรคตับอ่อนอักเสบด้วยสเต็มเซลล์

1)ลดการอักเสบ (Anti-inflammatory effect)
สเต็มเซลล์ โดยเฉพาะชนิด Mesenchymal Stem Cells (MSCs) มีคุณสมบัติในการยับยั้งกระบวนการอักเสบในร่างกาย ช่วยลดอาการเจ็บปวดและความเสียหายของเนื้อเยื่อตับอ่อน

2) กระตุ้นการซ่อมแซมเนื้อเยื่อ (Regeneration)
สเต็มเซลล์สามารถกระตุ้นให้เนื้อเยื่อตับอ่อนสร้างตัวใหม่ และช่วยฟื้นฟูโครงสร้างและการทำงานของตับอ่อนที่ถูกทำลาย

3) เสริมระบบภูมิคุ้มกัน (Immunomodulation)
ช่วยปรับสมดุลการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะในกรณีที่ร่างกายมีการตอบสนองแบบ autoimmune ซึ่งอาจเป็นหนึ่งในปัจจัยของโรค

4) ลดการพึ่งพายาระยะยาว
ในบางกรณี สัตว์ที่ได้รับการรักษาด้วยสเต็มเซลล์สามารถลดการใช้ยาต้านอักเสบหรือยาแก้ปวดได้ ทำให้ลดผลข้างเคียงระยะยาว

5) ปลอดภัยและไม่รุกรานมาก
การเก็บและฉีดสเต็มเซลล์ในสัตว์ส่วนใหญ่มักทำภายใต้การควบคุมของสัตวแพทย์เฉพาะทาง โดยใช้สเต็มเซลล์จากไขมัน หรือไขกระดูกของสัตว์ตัวนั้นเอง (autologous) ลดความเสี่ยงต่อการแพ้หรือการปฏิเสธของร่างกาย

การป้องกัน
1) หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง โดยเฉพาะอาหารคน

2) ให้อาหารสูตรที่เหมาะสมตามคำแนะนำของสัตวแพทย์

พาสัตว์มาตรวจสุขภาพเป็นประจำ และหากสังเกตความผิดปกติ ควรพามาพบสัตวแพทย์ทันที